Poëzieweek 2025: lijfelijkheid

Poezië op het station

Op de achterkant van station Haarlem staat de tekst van Godfried Bomans: 'Men gaat op reis om thuis te komen'. Een mooie tekst voor op een treinstation. We bieden u graag wat poëtische inspiratie en misschien wilt u wel een treinreis maken om kennis te maken met de grote dichters in de landen om ons heen.

De trein in gedichten

De eerste gedachte over de combinatie trein en poëzie gaat naar het gedicht van Piet Paaltjens. De schrijver werd verliefd op een meisje dat in een passerende trein zat. Het gedicht staat in de bundel 'De trein schrijft liedjes van verlangen'. Aan Rika heet het. Piet Paaltjens vraagt zich af waarom zij hem niet om de hals gevlogen was? Was ze bang voor een spoorwegramp? Hij zat daar niet mee.

'Maar, Rika, wat kon zaalger voor mij zijn,
Dan, onder helsch geratel en gestamp,
Met u verplet te worden door één trein?'

Het boek 'De trein schrijft liedjes van verlangen' is een bloemlezing met een selectie treingedichten, samengesteld door Henny Vrienten. In de bundel staan gedichten over locomotieven, steenkolen op het vuur, sigarendamp in rookcoupés, ratelende splitflapborden, de wisselwachter en afscheid nemen.
Een mooi gedicht is 'In de trein' van Willem Wilmink dat zo eindigt:

en 'k had naar China willen reizen zo,
maar moest er helaas uit in Almelo.

_{AI Rika, zo had ze er uit kunnen zien}

Op zoek naar poëzie in Londen

John Keats en William Shakespeare

• Bezoek Hampstead Heath waar John Keats (1795-1821) woonde. Keats bracht uren door in de pub Spaniards Inn. Ook Charles Dickens (1812-1870) was daar vaak te vinden. En als u er dan toch bent... bezoek het prachtige Kenwood House en wandel naar Parliament Hill voor het mooie uitzicht over de stad.

• Elke zaterdag kunt u onder leiding van Rick Jones een wandeling maken langs 'het Londen van Shakespeare' (1564-1616). Begeleid door luitmuziek vertelt hij over de broer van Shakespeare, zijn collega-schrijvers, de zadelmaker en slager. De recensies zijn lovend!

De Duitse dichters

Johann Wolfgang Goethe en Friedrich Schiller

• Goethe (1749-1832) werd geboren in Frankfurt maar woonde het grootste deel van zijn leven in Weimar. Het centrum van de stad is in de oorlog flink beschadigd maar is mooi hersteld. Het behoort nu tot het Unesco werelderfgoed. U kunt het woonhuis van Goethe bezoeken en zijn tuinhuis.
• Schiller (1759-1805) was bevriend met Goethe. Hij is onder andere bekend van zijn gedicht Ode an die Freude, dat Beethoven verwerkte in zijn 9e symfonie. In Weimar is het Schiller-museum en kunt u zijn standbeeld zien. Vlak naast het standbeeld van Goethe.

Grote Vlaamse dichters

Guido Gezelle en Paul van Ostaijen

• Guido Gezelle (1830-1899) werd geboren aan de rand van Brugge. Hij was naast dichter ook priester en bekend om zijn poëzie over de natuur. Kent u Het Schrijverke? In Brugge kunt u het Gezellehuis bezoeken. Zijn praalgraf is een van de mooiste graven op het Brugse kerkhof.
• Paul van Ostaijen (1896-1928) had naast de Nederlandse ook de Belgische nationaliteit vanaf zijn 22e jaar. Hij is geboren in Antwerpen en ligt begraven op Schoonselhof. Deze prachtige begraafplaats is maar een half uurtje fietsen vanaf Antwerpen Centraal. Bent u van plan om vaker te fietsen in België, neem dan een voordelig abonnement op Blue-bike, de 'Belgische OV-fiets'.

_{Gedicht Paul van Ostaijen}

Les Poètes Français, de Franse dichters

Charles Baudelaire en Jacques Prévert

• De dichter Baudelaire (1821-1867) had een korte periode een kamer in Hôtel de Lauzun aan de Quai d'Anjou. Hij schreef daar een deel van zijn belangrijkste bundel Les Fleurs du Mal. Baudelaire stierf jong aan syfilis en ligt begraven op Cimetière du Montparnasse in Parijs. Zijn vriend, de schilder Manet heeft zijn begrafenis geschilderd, L'enterrement.
• Jacques Prévert (1900-1977) groeide op in Parijs en woonde er een tijdje op Rue du Château 54. Hij schreef de bundel Paroles, de meest verkochte Franse dichtbundel aller tijden. Later ging hij ook filmscenario's en kinderboeken schrijven.

_{L'enterrement van Manet}